Christo

Christo
Христо Владимиров Явашев
Ilustracja
Christo z żoną Jeanne-Claude
Imię i nazwisko

Christo Wladimirow Jawaszew

Data i miejsce urodzenia

13 czerwca 1935
Gabrowo

Data i miejsce śmierci

31 maja 2020
Nowy Jork

Narodowość

bułgarsko-amerykańska

Dziedzina sztuki

malarstwo

podpis
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Christo (właśc. Christo Wladimirow Jawaszew, bułg. Христо Владимиров Явашев, znany także jako Christo Javacheff, ur. 13 czerwca 1935 w Gabrowie, zm. 31 maja 2020 w Nowym Jorku[1]) – amerykański artysta pochodzenia bułgarskiego. Jeden z twórców sztuki krajobrazu. Wraz z żoną, francuską artystką Jeanne-Claude Denat de Guillebon (ur. 13 czerwca 1935, zm. 19 listopada 2009[2]), tworzył duet Christo i Jeanne-Claude.

Życiorys

Jego ojciec Władimir Jawaszew był naukowcem, a matka Cweta Dimitrowa była pracowniczką akademii artystycznej.

Od 1953 studiował na kierunkach artystycznych – początkowo w Bułgarii, następnie w Pradze i w Wiedniu (gdzie osiadł w roku 1957). Mieszkając w Paryżu, stał się apatrydą. Rozpoczął malowanie portretów, co stało się jego źródłem utrzymania. Od 1964 zamieszkał w Stanach Zjednoczonych. Wiele lat tworzył wraz z żoną Jeanne-Claude, tworząc projekty takie jak: Running Fence[3], zapakowanie w 1995 berlińskiego Reichstagu, czy Surrounded Islands, gdy 11 wysp w Zatoce Biscayne niedaleko Miami zostało otoczonych różowym materiałem[4].

Zmarł 31 maja 2020 roku w Nowym Jorku[5].

L'Arc de Triomphe, Wrapped

We wrześniu 2021 – w ramach projektu L'Arc de Triomphe, Wrapped autorstwa Christo oraz Jeanne-Claude – paryski Łuk Triumfalny został na dwa tygodnie całkowicie opakowany w srebrno-niebieski materiał. Pierwotnie budowla miała zostać opakowana w kwietniu 2020, ale ze względu na pandemię COVID-19 data została przesunięta o ponad rok[6]. Instalację pomiędzy 18 września a 3 października zobaczyło 6 milionów osób[7]. Artysta razem ze swoją żoną Jeanne-Claude pracował nad projektem od 1961. Oboje nie dożyli momentu realizacji[8].

Zobacz też

Przypisy

  1. Künstler Christo stirbt kurz vor seinem 85. Geburtstag, NZZ vom 31 Mai 2020 (niem.).
  2. slava.bg – Профилът на Христо Явашев [online], slava.bg [dostęp 2019-12-21]  (bułg.).
  3. NoFavorite, Projects. Running Fence [online], christojeanneclaude.net [dostęp 2019-12-21]  (ang.).
  4. AleksanderA. Świeszewski AleksanderA., Artysta, który „pakuje” największe zabytki świata [online], www.polityka.pl, 2019 [dostęp 2019-12-21] .
  5. Christo nie żyje. Słynny artysta miał 84 lata [online], Onet Kultura, 1 czerwca 2020 [dostęp 2020-06-01] .
  6. Christo and Jeanne-Claude [online], christojeanneclaude.net [dostęp 2022-07-03] .
  7. Opakowany Łuk Triumfalny zobaczyło 6 mln osób [online], iFrancja, 10 listopada 2021 [dostęp 2022-06-26] .
  8. Łuk Triumfalny w Paryżu opakowany w hołdzie dla Christo [online], Rzeczpospolita, 18 września 2021 [dostęp 2022-07-03] .

Linki zewnętrzne

  • Strona oficjalna Christo i Jeanne-Claude (ang.)
  • Christo i Jeanne-Claude w Culture.pl
  • p
  • d
  • e
Laureaci nagrody Praemium Imperiale (rzeźba)
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000079803834
  • VIAF: 102316487
  • ULAN: 500115266
  • LCCN: n50037641
  • GND: 118520660
  • NDL: 00435983
  • LIBRIS: 0xbdd7cj2qdg097
  • BnF: 122101039
  • SUDOC: 030746744
  • SBN: UFIV068306
  • NLA: 35028253
  • NKC: js20050718010
  • DBNL: java001
  • BNE: XX850371
  • NTA: 070461376
  • BIBSYS: 90092025
  • CiNii: DA01149859
  • Open Library: OL58437A
  • PLWABN: 9810682255605606
  • NUKAT: n00021264
  • J9U: 987007479462605171
  • PTBNP: 1803974
  • CANTIC: a10976450
  • LNB: 000236363
  • NSK: 000465618
  • CONOR: 20758371
  • ΕΒΕ: 92904
  • LIH: LNB:4Ey;=BY
  • WorldCat: lccn-n50037641
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3885954
  • Britannica: biography/Christo
  • БРЭ: 5714120
  • NE.se: christo
  • SNL: Javacheff_Christo
  • VLE: christo
  • Catalana: 0017681
  • DSDE: Christo
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 11712