Brzuska

Brzuska

wieś
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	przemyski
Gmina	Bircza
Liczba ludności (2011)	260[2][3]
Strefa numeracyjna	16
Kod pocztowy	37-740[4]
Tablice rejestracyjne	RPR
SIMC	0599095[5]
Położenie na mapie gminy Bircza Brzuska
Położenie na mapie Polski Brzuska
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Brzuska
Położenie na mapie powiatu przemyskiego Brzuska
49°45′19″N 22°29′14″E/49,755278 22,487222[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Brzuska

Brzuska – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Bircza^[5][6]. Leży na Pogórzu Przemyskim, nad Stupnicą.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Historia

We wsi odkryto ślady osadnictwa wczesnośredniowiecznego. Pierwsze informacje pisane o wsi pochodzą z 1418. Miejscowość należała do Kmitów i należała do klucza bachowskiego. Od 1754 do Humnickich i należała do nich do 1841. W XVIII wieku powstała tam huta szkła, której pracownicy utworzyli nową osadę, Hutę Brzuskę.

We wsi znajdowała się drewniana greckokatolicka cerkiew pod wezwaniem św. Mikołaja, zbudowana w 1792, odnowiona w 1930. W 1984 spaliły się pozostałości cerkwi, zachował się tylko greckokatolicki cmentarz.

 Osobny artykuł: Cerkiew św. Mikołaja w Brzusce.

31 lipca 1944 wieś została zdobyta przez wojska radzieckie^[7].

11 kwietnia 1945 oddziały poakowskie i BCh wraz z okolicznymi polskimi chłopami zamordowały około 180 mieszkańców Brzuski, z czego prawie połowę stanowiły kobiety i dzieci.

 Osobny artykuł: Zbrodnia w Brzusce.

Demografia

^{[potrzebny przypis]}

• 1785 – 460 grekokatolików, 151 rzymskich katolików i 20 żydów
• 1840 – 750 grekokatolików
• 1859 – 669
• 1879 – 779
• 1899 – 1004
• 1926 – 1235 grekokatolików
• 1938 – 1301 grekokatolików, 67 żydów oraz 2164 rzymskich katolików (ta ostatnia liczba to dane dla całej parafii rzymskokatolickiej w Sufczynie, obejmującej: Sufczynę, Brzuskę, Hutę Brzuskę i Jasienicę Sufczyńską)

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Brzuska Huta, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 428 .