Bitwa pod Jastrzębną

Bitwa pod Jastrzębną
powstanie styczniowe
Czas

19 kwietnia 1863

Miejsce

Jastrzębna

Terytorium

Królestwo Kongresowe

Wynik

wygrana powstańców

Strony konfliktu
powstańcy styczniowi Imperium Rosyjskie
Dowódcy
Józef Konstanty Ramotowski Pęcherzewski
Siły
ok. 400 ludzi batalion strzelców pieszych,
szwadron ułanów
Straty
2-3 zabitych,
2-5 rannych 		14 żołnierzy i oficer
Położenie na mapie Guberni Królestwa Polskiego (1904)
Mapa konturowa Guberni Królestwa Polskiego (1904), po lewej znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia52°23′21″N 18°25′04″E/52,389167 18,417778

Bitwa pod Jastrzębną – walki toczone 19 kwietnia 1863 roku pod Jastrzębną (obecnie Jastrzębna Pierwsza i Jastrzębna Druga) pomiędzy oddziałem Józefa Ramotowskiego „Wawra” a wojskami rosyjskimi w czasie powstania styczniowego.

Na początku kwietnia 1863 roku oddział Ramotowskiego przybył do Puszczy Augustowskiej w środkowej części guberni augustowskiej. Przez około trzy tygodnie oddział obozował w uroczysku Kozi Rynek, nie prowadząc walk, m.in. z powodu słabego wyposażenia w broń. Jednak na rozkaz Aleksandra Andruszkiewicza, naczelnika wojennego w Augustowskiem, oraz na wieść o wyprawie rosyjskiej z Sejn oddział opuścił kryjówkę, by podjąć walkę.

19 kwietnia oddział starł się z Rosjanami pod Jastrzębną. Siły Ramotowskiego, po przyłączeniu oddziału Andruszkiewicza, liczyły ok. 400 ludzi. Rosjanie dysponowali batalionem strzelców pieszych, szwadronem ułanów i jedną armatą[1] (inne źródło podaje 3 roty piechoty i półszwadron ułanów[2]) pod dowództwem płk. Pęcherzewskiego. Z powodu trudnych warunków terenowych Rosjanie nie byli w stanie użyć jazdy, zaś powstańcy kosynierów. Walka polegała głównie na dwugodzinnej wymianie ognia z broni palnej i skończyła się odstąpieniem Rosjan. Powstańcy stracili 2-3 zabitych, w tym dowódcę strzelców Górskiego i dowódcę kosynierów Iwaszkiewicza, oraz 2–5 rannych. Rosjanie stracili 14 żołnierzy i oficera.

Kolejne starcie, prawdopodobnie z tymi samymi siłami rosyjskimi, miało miejsce 23 kwietnia pod Balinką i Czarnym Brodem.

Mogiła 20 powstańców poległych w potyczkach pod Jastrzębną i Balinką oraz zmarłych w wyniku odniesionych ran znajduje się na cmentarzu parafialnym w Krasnymborze.

Przypisy

  1. ↑ Katalog miejsc pamięci powstania styczniowego w województwie podlaskim. Białystok: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Oddział Białystok, 2013, s. 11. ISBN 978-83-88372-50-6.
  2. ↑ Jarosław Szlaszyński. Powstanie styczniowe na Augustowszczyźnie. „Rocznik Augustowsko-Suwalski”. 2, 2002. Suwałki: Augustowsko-Suwalskie Towarzystwo Naukowe. ISSN 1730-9875. 

Bibliografia

  • Stanisław Chankowski: Powstanie styczniowe w Augustowskiem. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972, s. 117, seria: Prace Białostockiego Towarzystwa Naukowego.
  • Jarosław Szlaszyński. Powstanie styczniowe na Augustowszczyźnie. „Rocznik Augustowsko-Suwalski”. 2, 2002. Suwałki: Augustowsko-Suwalskie Towarzystwo Naukowe. ISSN 1730-9875. 
  • Katalog miejsc pamięci powstania styczniowego w województwie podlaskim. Białystok: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Oddział Białystok, 2013, s. 10-12, 17, 31. ISBN 978-83-88372-50-6.
  • p
  • d
  • e
1863
  • Ciołków (22 I)
  • Szydłowiec (23 I)
  • Lubartów (23 I)
  • Kurów (24 I)
  • Michałowice (1?2 II)
  • Mokobody (3 II)
  • Wąchock (I) (3 II)
  • Węgrów (3 II)
  • Rawa (4 II)
  • Szyce (I) (4 II)
  • Maczki (5 II)
  • Sosnowiec (6-7 II)
  • Siemiatycze (6-7 II)
  • Słupcza (8 II)
  • Studzianna (10 II)
  • Święty Krzyż (12 II)
  • Iwanowice (12−13 II)
  • Miechów (17 II)
  • Staszów (17 II)
  • Krzywosądz (19 II)
  • Żarnowiec (20 II)
  • Nowa Wieś (I) (21 II)
  • Dobra (24 II)
  • Małogoszcz (I) (24 II)
  • Panki (26 II)
  • Mrzygłód (1 III)
  • Dobrosłowo (2 III)
  • Mieczownica (2 III)
  • Pieskowa Skała (4 III)
  • Skała (5 III)
  • Szczepanowice (13 III)
  • Chroberz (17 III)
  • Grochowiska (18 III)
  • Potok (20 III)
  • Igołomia (I) (21 III)
  • Krasnobród (24 III)
  • Radoszewice i Kiełczygłów (27 III)
  • Białaszewo (31 III)
  • Praszka (11 IV)
  • Buda Zaborowska (14 IV)
  • Borowe Młyny (16 IV)
  • Jastrzębna (19 IV)
  • Ginietyny (21 IV)
  • Golczowice (22 IV)
  • Wąsosz (23 IV)
  • Jaworznik (24 IV)
  • Józefów (24 IV)
  • Nowa Wieś (II) (26 IV)
  • Brdów (29 IV)
  • Pyzdry (29 IV)
  • Kobylanka (1-6 V)
  • Igołomia (II) (1-6 V)
  • Pobiednik Mały (4 V)
  • Podlesie (4 V)
  • Stok (4-5 V)
  • Krzykawka (5 V)
  • Szyce (II) (7 V)
  • Birże (7-9 V)
  • Ignacewo (I) (8 V)
  • Huta Krzeszowska (11 V)
  • Kietlanka (13 V)
  • Miropol (16-17 V)
  • Horki (17-25 V)
  • Kadysz (21 V)
  • Niewiesz (23 V)
  • Łososin (24 V)
  • Sobolew (24 V)
  • Koniecpol (25 V)
  • Salicha (26 V)
  • Grochowy (30 V)
  • Chruślina (I) (30 V)
  • Nagoszewo (2-3 VI)
  • Miłowidy (3 VI)
  • Ignacewo (II) (8 VI)
  • Lututów (15 VI)
  • Góry (18 VI)
  • Komorów (20 VI)
  • Gruszki (28 VI)
  • Radziwiłłów (2 VII)
  • Słomniki (3 VII)
  • Piotrkowice (4 VII)
  • Janów (6 VII)
  • Złoty Potok (8?9 VII)
  • Świerże (9 VII)
  • Ossa (10 VII)
  • Kostangalia (15 VII)
  • Rudniki (27 VII)
  • Kozi Rynek (29 VII)
  • Częstoborowice (27 VII)
  • Chruślina (II) (4 VIII)
  • Depułtycze (5 VIII)
  • Żyrzyn (8 VIII)
  • Imbramowice i Glanów (15 VIII)
  • Złoczew (20 VIII)
  • Fajsławice (24 VIII)
  • Żelazna (25 VIII)
  • Sędziejowice (26 VIII)
  • Kruszyna (29 VIII)
  • Biłgoraj (2 IX)
  • Panasówka (3 IX)
  • Strzelcowizna (3 IX)
  • Batorz (6 IX)
  • Małogoszcz (II) (16IX)
  • Czarnca (24 IX)
  • Nowy Staw (25 IX)
  • Skieblewo (25 IX)
  • Mełchów (30 IX)
  • Wiewiec (6 X)
  • Stawy (9 X)
  • Rybnica (20 X)
  • Jurkowce (21 X)
  • Łążek (22 X)
  • Świdno (29 X)
  • Poryck (2 XI)
  • Strojnów (4 XI)
  • Krępa, Jawor Solecki, Wierzchowiska (6 XI)
  • Rossosz (17 XI)
  • Opatów (I) (25 XI)
  • Brody (2 XII)
  • Sprowa (4 XII)
  • Mierzwin (5 XII)
  • Huta Szczeceńska (9 XII)
  • Motkowice (12 XII)
  • Janik (16 XII)
  • Kock (25 XII)
1864
  • Iłża (17 I)
  • Lipa (15 II)
  • Opatów (II) (21 II)
  • Wąchock (II) (15 III)
  • Bebelno (28 IV)
  • Żeleźnica (30 IV)
  • Pińczów (5 V)