Bitwa na Cable Street

Bitwa na Cable Street
Czas

4 października 1936

Miejsce

Cable Street, East End, Londyn

Przyczyna

próba zatrzymania marszu Brytyjskiej Unii Faszystów przez antyfaszystowskie grupy

Wynik

Odwołanie faszystowskiego marszu

Strony konfliktu
Brytyjska Unia Faszystów Antyfaszyści, w tym:
  • Komuniści
  • Socjaliści
  • Anarchiści
  • Brytyjscy Żydzi
  • Irlandczycy, pracujący w nieodległych dokach
Dowódcy
Oswald Mosley Phil Piratin
Siły
2000–3000 faszystów 20 000 antyfaszystów
Położenie na mapie Wielkiego Londynu
Mapa konturowa Wielkiego Londynu, w centrum znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Położenie na mapie Anglii
Mapa konturowa Anglii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
51°30′39″N 0°03′08″W/51,510850 -0,052120
Multimedia w Wikimedia Commons

Bitwa na Cable Street – bitwa pomiędzy manifestacją Brytyjskiej Unii Faszystów, londyńską policją, nadzorującą ich marsz, i lokalnymi antyfaszystami, (m.in. anarchistami, socjalistami, komunistami, Żydami, Irlandczykami), która odbyła się 4 października 1936. Większość manifestantów i kontrmanifestantów przybyła do East Endu właśnie z tej okazji. Oswald Mosley, przywódca skrajnych prawicowców, chciał, by ulicami wschodniego Londynu przeszli faszyści, wzorujący się na włoskich Czarnych Koszulach.

Podłoże

„Board Deputies of British Jews”, organizacja zrzeszająca brytyjskich Żydów, ogłosiła przed marszem, że będzie on miał charakter antysemicki i zaleciła judaistom trzymanie się od niego z daleka. Komunistyczna Partia Wielkiej Brytanii zapowiedziała, że poprowadzi blokadę przejścia. W związku z dużym prawdopodobieństwem wystąpienia przemocy w razie konfrontacji obu manifestacji rząd brytyjski długo się zastanawiał, czy zezwolić faszystom na przejście. Kiedy Brytyjska Unia Faszystów ostatecznie otrzymała zgodę, do jej ochrony przydzielona została duża ilość policji[1].

Przebieg bitwy

W dniu marszu grupy antyfaszystowskie zaczęły budowę barykad na trasie marszu BUF. Znajdowały się one przy skrzyżowaniu z Christian Street i ciągnęły się w jej zachodnią stronę. Około 20 000 antyfaszystów natknęło się na 6000 policjantów, próbujących utorować drogę dla 2000–3000 faszystów[2]. Rozpoczęła się bitwa. Walczący używali kijów, kamieni, butelek, nóg od stołów i innych, improwizowanych broni. Śmieci, zgniłe warzywa i różne nieczystości były rzucane w stronę członków BUF przez kobiety z okien domów na Cable Street. Po serii chaotycznych potyczek Oswald Mosley zgodził się, by odwołać marsz, w obawie przed rozlewem krwi. Faszyści ewakuowani zostali w stronę Hyde Parku, w czasie, gdy antyfaszyści zajęci byli starciem z policją. Około 150 protestujących zostało aresztowanych. Kilku policjantów zostało zatrzymanych przez kontrmanifestantów. W walkach rannych zostało około 175 osób, w tym policjanci, kobiety i dzieci[1].

Pokłosie bitwy

Tabliczka upamiętniająca starcie

Większość aresztowanych antyfaszystów zostało ukaranych mandatami za napaść na policjantów w wysokości 5 funtów. Niektórzy z nich zostali skazani na 3 miesiące ciężkich robót. Bitwa na Cable Street była główną przyczyną wydania przez rząd brytyjski Public Order Act 1936, który zakazywał BUF noszenia partyjnych strojów podczas marszów i używania obraźliwych słów, a policji na wniosek ministra spraw wewnętrznych umożliwiał przerywanie takich demonstracji. Był to duży cios dla faszystów, gdyż uliczne marsze i wiece stanowiły ważną część ich aktywności.

Upamiętnienie

W 1980 na ścianie ratusza św. Jerzego, znajdującego się w East Endzie, powstał duży mural przedstawiający bitwę. W 2011, w 75 rocznicę starcia, mural został odnowiony. Ponadto, na budynku przy Dock Street wisi czerwona tabliczka, upamiętniająca wydarzenie.

Odniesienie do bitwy na Cable Street zawarto w utworze pt. "They Shall Not Pass" na albumie Wanderer z 2016, niemieckiej grupy muzycznej Heaven Shall Burn[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b hackneygazette.co.uk. [dostęp 2016-09-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-17)].
  2. Jones, Nigel, Mosley, Haus, 2004, s. 114
  3. Heaven Shall Burn – Maik Weichert. stormbringer.at, 2016-09-16. [dostęp 2018-04-03].

Linki zewnętrzne

  • Video for the Ghosts of Cable Street by 'They Men They Couldn't Hang' set to images of the battle
  • Historical article by David Rosenberg linked to the 'battle's 75th anniversary
  • Bitwa oczami KPWB.
  • "Fascists and Police Routed at Cable Street" opis bitwy, napisany przez jej uczestnika
  • Cable Street and the Battle of Cable Street. britannia.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-31)]..