Bagrat III

Bagrat III
Ilustracja
Bagrat III
król Gruzji
Okres

od 1008
do 1014

Następca

Jerzy I

Dane biograficzne
Dynastia

Bagratydzi

Data urodzenia

ok. 960

Data śmierci

1014

Ojciec

Gurgeni

Multimedia w Wikimedia Commons

Bagrat III (gruz. ბაგრატ III) – król Gruzji w latach 1008-1014.

Życiorys

Pochodził z rodu Bagratydów, był synem króla Iberii-Kartlii Gurgeniego[1] i zarazem siostrzeńcem króla Abchazji[2].

W 978 król Tao-Klardżeti Dawid III umożliwił mu objęcie tronu Abchazji dzięki detronizacji króla Tawdosa III. Nie mając własnych męskich potomków, Dawid III uczynił go również następcą tronu Tao-Klardżeti. Bagrat III objął władzę w tym państwie po śmierci Dawida III w 1000, jednak już rok później musiał pogodzić się z wcieleniem jego obszaru do Bizancjum[1]. Po śmierci ojca w 1008 Bagrat III został królem Kartlii[1]. Oznaczało to zjednoczenie pod władzą Bagrata wszystkich ziem gruzińskich, z wyjątkiem muzułmańskiego emiratu Tbilisi[2] oraz Kachetii, którą opanował jedynie przejściowo. W odniesieniu do kontrolowanego przez niego terytorium po raz pierwszy użyty został termin Gruzja (Sakartwelo)[1].

Sukcesy Bagrata były w znacznej mierze możliwe dzięki poparciu i aktywnej pomocy, jakie udzielał mu w jednoczeniu ziem gruzińskich prawosławny Katolikosat Mcchety[2]. Bagrat III ufundował na terenach, którymi władał, szereg prawosławnych świątyń, m.in. katedrę w Bedii (wzniesioną w końcu X w.), której podarował także cenny złoty kielich[3]. Za jego panowania powstała katedra w Nikorcmindzie[4].

Bagrat III został upamiętniony w nazwie katedry Zaśnięcia Matki Bożej w Kutaisi (miasto to było stolicą jego państwa[1]), znanej jako katedra Bagrata[5].

Zmarł w 1014 i został pochowany na terenie ufundowanej przez siebie katedry w Bedii[3].

W 2016 Gruziński Kościół Prawosławny ogłosił go świętym[6].

Przypisy

  1. a b c d e Suny R. G.: The Making of the Georgian Nation. Indiana University Press, 1987, s. 41. ISBN 83-04-02345-8.
  2. a b c Baranowski B., Baranowski K.: Historia Gruzji. Warszawa, Wrocław: 1987, s. 41. ISBN 83-04-02345-8.
  3. a b Бедийский собор. [dostęp 2013-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-28)].
  4. Amiraszwili Sz.: Sztuka gruzińska. Warszawa: 1973, s. 268.
  5. Opposition, Ruling Party Leaders Gather to Mark Opening of Rebuilt Cathedral
  6. Noi canonizări în Biserica Georgiei, „Basilica.ro”, 27 grudnia 2016 [dostęp 2016-12-27]  (rum.).
  • p
  • d
  • e
  • Bagrat III (1008-1014)
  • Jerzy I gruziński (1014-1027)
  • Bagrat IV (1027-1072)
  • Dymitr (antykról 1035-1040 i 1047-1052)
  • Jerzy II (1072-1089)
  • Dawid IV Budowniczy (1089-1125)
  • Demetriusz I (1125-1155)
  • Zurab (koregent 1125?)
  • Dawid V (1125)
  • Dymitr I (1155-1156)
  • Jerzy III (1156-1184)
  • Tamara I Wielka (1184-1213)
    • Jerzy z Rusi (koregent ok. 1185-1187)
    • Dawid Soslan (koregent ok. 1193-1207)
  • Jerzy IV Lasza (Błyszczący) (1213-1223)
  • Rusudan (1223-1245)
  • Dawid VI (1250-1258)
  • Dawid VII (1250-1269)
  • Dymitr II Ofiarny (1273-1289)
  • Wachtang II (1289-1292)
  • Dawid VIII (1292-1301)
  • Wachtang III (1301-1307)
  • Jerzy V Mały (1307-1314)
  • Jerzy VI Wspaniały (1314-1346)
  • Dawid IX (1346-1360)
  • Bagrat V Wielki (1360-1395)
  • Jerzy VII (1395-1405)
  • Konstantyn I gruziński (1405-1412)
    • Bagrat (koregent ok. 1408-1412)
    • Jerzy (koregent ok. 1408-1412)
  • Aleksander I Wielki (1412-1442)
    • Zaal (koregent 1433-1442)
  • Wachtang IV (1442-1446)
  • Dymitr III (1446-1453)
  • Jerzy VIII (1446-1465)
  • Bagrat VI (1465-1478)
  • Konstantyn II (1478-1490/91)
    • Bagrat (koregent ok. 1488-1490/1)
    • Dymitr (koregent ok. 1488-1490/91)