Arakel z Tebryzu
| Wartabed | |||
| Kraj działania | Armenia | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | ok. ok. 1590 | ||
| Data i miejsce śmierci | 1670 | ||
| Miejsce pochówku | ?↗ | ||
| mnich klasztoru w Eczmiadzynie, kronikarz | |||
| Okres sprawowania | |||
| Wyznanie | katolicyzm | ||
| Kościół | Apostolski Kościół Ormiański | ||
| |||
Arakel z Tebryzu (Arakel Dawriżecy), ur. ok. 1590 w Tebryzie (dzisiejszy Tebriz w północno-zachodnim Iranie) - zm. 1670 w Eczmiadzynie, ormiański mnich i kronikarz. Autor Księgi dziejów, zaliczanej do najwybitniejszych dzieł okresu późnego średniowiecza w Armenii.
Życiorys
Arakel związany był z klasztorem w Eczmiadzynie, gdzie pobierał nauki i osiągnął godność wardapeta. Wiele podróżował, wypełniając zadania powierzone mu przez stolicę patriarszą. Wykazywał się szerokimi zainteresowaniami i niespotykanym wykształceniem.
W 1651 r. z polecenia katolikosa Filipposa Achbakacego, przystąpił niechętnie do pracy nad Księgą dziejów. Dzieło to miało opisać dramatyczne wydarzenia, jakie wstrząsnęły Armenią w pierwszej połowie XVII wieku (najazd szacha perskiego Abbasa I Wielkiego i związane z nim rzezie Ormian i Gruzinów, klęskę głodu, brutalnie prowadzone akcje przesiedleńcze, a także zmagania Turków i Persów o dominację nad tym obszarem), zawiera jednak również rodowód władców osmańskich, opis kamieni szlachetnych, relację z pożaru Konstantynopola i relacje o Ormianach zamieszkujących Polskę. Arakel pracował nad Księgą dziejów do 1662 r. (z przerwą w latach 1655-1658). Przedstawiając klęski, jakie spadły na Ormian i Gruzinów w opisywanym przez siebie okresie, Arakel czerpał z własnych doświadczeń, relacji naocznych świadków, a także zachowanych zapisków pochodzących z owych czasów, dzięki czemu udało mu się stworzyć dokładny, wiarygodny i przejmujący obraz zaistniałych wydarzeń.
Bibliografia
- Chanlarian N.A., "Arakel z Tebryzu i jego 'Księga dziejów'", [w:] Arakel z Tebryzu, "Księga dziejów", Warszawa 1981.
- Hensel W., "Wstęp do wydania polskiego", [w:] Arakel z Tebryzu, "Księga dziejów", Warszawa 1981.
