Antoni Balko

Antoni Balko
major piechoty major piechoty
Data i miejsce urodzenia

4 sierpnia 1893
Stanisławów

Data i miejsce śmierci

4-7 kwietnia 1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

1914–1940

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Jednostki

3 Pułk Strzelców Podhalańskich

Stanowiska

kwatermistrz

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913
Uczestnicy Kursu Unitarnego dla Podoficerów ZS w Rybnej

Antoni Balko (ur. 4 sierpnia 1893 w Stanisławowie, zm. 4–7 kwietnia 1940 w Katyniu) – major piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się w Stanisławowie, w rodzinie Stanisława i Anny ze Szlapaków[1].

Po ukończeniu Korpusu Kadetów we Lwowie w 1911, mianowany chorążym i przeniesiony do c. i k. 90 pułku piechoty[2]. 1 listopada 1913 roku awansował na podporucznika piechoty[3]. Uczestnik I wojny światowej. Dostał się do niewoli rosyjskiej w której spędził trzy lata. W 1918 roku jego oddziałem macierzystym był nadal c. i k. 90 pułk piechoty[4].

Od 1918 w Wojsku Polskim. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej w 2 pułku piechoty Legionów[5] oraz w 9 pułku piechoty Legionów jako dowódca kompanii. Od 1 stycznia 1920 pełnił funkcję kierownika Wydziału I Mobilizacyjno-Organizacyjnego Sztabu DOGen. nr IV Łódź. 2 stycznia 1920 został mianowany z dniem 1 stycznia tego roku kapitanem piechoty[6]. Przeniesiony następnie do 3 pułku strzelców podhalańskich w Bielsku[7][8]. Z dniem 15 maja 1925 został przydzielony do 21 Dywizji Piechoty Górskiej na stanowisko I oficera sztabu[9]. 3 maja 1926 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 lipca 1925 i 30. lokatą w korpusie oficerów piechoty[10]. W październiku 1926 został przeniesiony do 22 pułku piechoty w Siedlcach na stanowisko dowódcy I batalionu[11]. W kwietniu 1928 został przesunięty w 3 Pułku Piechoty Legionów w Jarosławiu ze stanowiska dowódcy III batalionu na stanowisko kwatermistrza[12][13]. W marcu 1929 został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr X[14], a z dniem 30 września tego roku przeniesiony w stan spoczynku[15].

W 1934, jako oficer stanu spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kraków Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V. Był wówczas „w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr V”[16].

Działał w Związku Strzeleckim, był podokręgowym Związku i Inspektorem Komendy Głównej[17]. W latach 1937–1939 był prezesem Warszawskiego Zarządu Wojewódzkiego LOPP[5].

Po mobilizacji w 1939 zgłosił się ochotniczo do 2 pułku lotniczego w Krakowie, przydzielony do składu Bazy Lotniczej nr 2. W trakcie ewakuacji Bazy do Rumunii, w grupie oficerów wzięty do niewoli przez Sowietów[5]. Osadzony początkowo w Szepietówce, został przeniesiony do Kozielska. Między 4 a 7 kwietnia 1940 został zamordowany w lesie katyńskim[18]. Figuruje na liście wywózkowej z 2 kwietnia 1940 i liście PCK (AM) nr 2175.

Antoni Balko był żonaty z Marią z Lipińskich, z którą miał syna Zbigniewa (ur. 26 lipca 1921)[1].

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[19]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 15.
  2. Adam (1850-1919). Red.A.(1. 1. ). R. Krechowiecki Adam (1850-1919). Red.A.(1. 1. ). R., Gazeta Lwowska. 1911, nr 191, 23 sierpnia 1911 [dostęp 2017-06-28]  (ang.).
  3. Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 159, 762.
  4. a b Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 762.
  5. a b c Księga lotników ↓, s. 15.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 14 lutego 1920 roku, s. 73.
  7. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 382, 407.
  8. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 330, 353.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 56 z 24 maja 1925 roku, s. 280.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 3 maja 1926 roku, s. 125.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 11 października 1926 roku, s. 335.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 173.
  13. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 19, 178.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929 roku, s. 86.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 sierpnia 1929 roku, s. 263.
  16. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 327, 941.
  17. Naprzód wiaro strzelecka! : ilustrowana jednodniówka Kursu Unitarnego dla Podoficerów Z.S. IV. turnusu przy 11 p.p. w Rybnej (10-ta Kompania lustruktorska[!] Z.S.) : Rybna, dnia 2 marca 1937 r.
  18. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 151.
  19. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  20. M.P. z 1939 r. nr 65, poz. 131.
  21. Księga lotników ↓, s. 15, wg autora mjr Balko miał być odznaczony, Krzyżem Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Niepodległości i Krzyżem Walecznych, lecz informacje te nie znajdują potwierdzenia w innych źródłach.

Bibliografia

  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918.
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
  • Olgierd Cumft, Hubert Kazimierz Kujawa: Księga lotników polskich poległych, zmarłych i zaginionych 1939-1946. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1989. ISBN 83-11-07329-5.
  • Witold Jamo, Struktura Dowództwa Okręgu Generalnego Łódź i reorganizacja w związku z powstaniem Dowództwa Okręgu Korpusu Nr IV Łódź w 1921 r., Acta Universitatis Lodziensis Folia Historica 61, 1998.
  • Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów Kozielskiego Obozu NKWD rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
  • Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
  • Hubert Kazimierz Kujawa: Księga lotników polskich poległych, zmarłych i zaginionych w latach 1939-1946. T. I: Polegli w kampanii wrześniowej, pomordowani w ZSRR i w innych okolicznościach podczas okupacji.
  • Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.