Alpy Lepontyńskie
![]() | |||
Kontynent | Europa | ||
---|---|---|---|
Państwo |
| ||
Najwyższy szczyt | Monte Leone | ||
Długość | 151 km | ||
Powierzchnia | 12 639 km² | ||
Jednostka dominująca | Alpy Zachodnie, Alpy | ||
Sąsiednie pasma | Alpy Pennińskie, Alpy Urneńskie, Alpy Glarneńskie, Prealpi Luganesi | ||
![]() | |||
Położenie na mapie Europy ![]() | |||
![]() | |||
|
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/MonteLeone0001.jpg/250px-MonteLeone0001.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Zervreila.jpg/250px-Zervreila.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Ritom01.jpg/250px-Ritom01.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/PizMedel01.jpg/250px-PizMedel01.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Rheinwaldhorn0001.jpg/250px-Rheinwaldhorn0001.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Pizzo_di_Claro.jpg/250px-Pizzo_di_Claro.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Blinnenhorn.jpg/250px-Blinnenhorn.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Passo_di_Rotondo.jpg/250px-Passo_di_Rotondo.jpg)
Alpy Lepontyjskie (niem. Lepontinische Alpen, wł. Alpi Lepontine) – część Alp Zachodnich na terenie Szwajcarii (kantony: Valais, Ticino, Gryzonia) oraz we Włoszech (region Piemont). Zajmują centralną część Alp.
Na północy przełęcz Furka oddziela je od Alp Berneńskich, a przełęcz Oberalp oddziela je od Alp Glarneńskich, na wschodzie przełęcz Splügen oddziela je od Alp Retyckich (w Alpach Wschodnich), na południu graniczą z Prealpami Lugańskimi przez przełęcz San Jorio, a na zachodzie przełęcz Simplon odgradza pasmo od Alp Pennińskich. Najwyższym szczytem pasma jest Monte Leone, który osiąga 3552 m.
W Alpach Lepontyńskich bierze początek wiele rzek, między innymi: dopływy Rodanu na zachodzie, Reuss na północy, Vorderrhein i Tylny Ren (dopływy Renu) na wschodzie oraz Ticino i Toce na południu.
Znajdują się tu ważne połączenia komunikacyjne, np. tunel kolejowy Simplon, który łączy miejscowości Brig-Glis i Domodossola; Tunel kolejowy Świętego Gotarda i Tunel drogowy Świętego Gotarda łączące Andermatt z Airolo oraz Tunel San Bernardino.
Podgrupy:
Najwyższe szczyty Alp Lepontyńskich:
Przełęcze:
|
|
Schroniska:
- Rifugio Città di Busto – 2480 m,
- Rifugio Maria Luisa – 2157 m,
- Capanna Campo Tencia – 2140 m,
- Capanna Piansecco – 2099 m,
- Capanna di Cava – 2066 m,
- Capanna Efra – 2039 m,
- Ospizio del Sempione – 2005 m,
- Capanna Alpe Sponda – 2000 m,
- Capanna Borgna – 1919 m,
- Capanna Basodino - 1856 m,
- Capanna Como – 1790 m,
- Rifugio Città di Arona – 1760 m.
Zobacz też
![]() | Zobacz hasło Alpy Lepontyńskie w Wikisłowniku |
Bibliografia
- Alpy Lepontyńskie
![Panorama fragmentu pasma Adula-Alpen, części Alp Lepontyńskich](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Parte_delle_alpi_lepontine.jpg/1450px-Parte_delle_alpi_lepontine.jpg)
- PWN: 3868202
- Britannica: place/Lepontine-Alps
- БРЭ: 2141015