Slag bij Lannoy

Slag bij Lannoy
Onderdeel van de Tachtigjarige Oorlog
Datum 29 december 1566
Locatie Lannoy, Vlaanderen, Nederlanden
Resultaat Regeringsoverwinning
Strijdende partijen
Calvinistische rebellen Habsburgs-Nederlandse regeringstroepen
Leiders en commandanten
Pierre Corneille Filips van Noircarmes
Verliezen
700~800 doden[1] 6 doden[2]

De Slag bij Lannoy vond plaats op 29 december 1566[3] tussen calvinistische rebellen en regeringstroepen van de Habsburgse Nederlanden. Het was een van de eerste gevechten tijdens de Tachtigjarige Oorlog.

Aanloop

Twee dagen nadat een geuzenleger van Jan Denys was verslagen bij Wattrelos door Maximiliaan Vilain, viel Filips van Noircarmes, de stadhouder van Henegouwen, de grotere groep calvinisten bij Lannoy aan. Zij waren voornamelijk geronseld in de dorpen rond Rijsel en Roubaix. Onder het bevel van de vroegere slotenmaker Pierre Corneille trokken zo'n drieduizend landlieden op naar Doornik.[4] Net als Denys waren ze van plan het door regeringstroepen belegerde Valencijn te ontzetten, waarbinnen zich calvinisten hadden verschanst onder leiding van Guido de Brès en Pérégrin de la Grange.

Slag

Noircarmes overviel de protestanten en brak hun formatie al bij de eerste aanval, waarna de rest op de vlucht sloeg. Toch zou de strijd meer dan twee uur hebben geduurd.[5] Meer dan de helft sneuvelde of werd de nabije rivier ingejaagd. Volgens La Barre sneuvelden er "700 of 800 hugenoten".[1][dode link]

Nasleep

De overwinning bij Lannoy werd in Rome met een processie en een plechtig Te Deum gevierd, en de meerderheid van de Nederlandse adel was er tevreden over: Egmont besloot het calvinisme elders in Vlaanderen en Artesië ook streng aan te pakken, terwijl Oranje de landvoogdes zijn voldoening uitte, hoewel hij benadrukte dat men alleen de wapenen diende op te nemen tegen calvinisten die oproerig waren om de opstandigheid niet te verergeren.[6] Enkele dagen later heroverde Noircarmes het opstandige Doornik op de calvinisten, en Valencijn moest zich uiteindelijk op 23 maart 1567 overgeven, nadat de geuzen voor de derde maal in het veld werden verslagen bij Oosterweel.

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen

  • Backhouse, M. (2008). Beeldenstorm en Bosgeuzen in het Westkwartier (1566–1568). Stichting De Gihonbron Middelburg, Middelburg, pp. 139. Geraadpleegd op 31 juli 2022.
  • Anton van der Lem, Lannoy. dutchrevolt.leiden.edu. Universiteit Leiden. Geraadpleegd op 31 juli 2022.
  • Anton van der Lem, Wattrelos. dutchrevolt.leiden.edu. Universiteit Leiden. Geraadpleegd op 31 juli 2022.

Referenties

  1. a b Erik J. Hadley, Privilege and Reciprocity in Early Modern Belgium: Provincial Elites, State Power and the Franco-Belgian Frontier, 1667--1794 (2006) 53.
  2. Pieter Serrien, In opstand! Geuzen in de Lage Landen, 1565-1578 (2022) 132. ISBN 9789464103182
  3. Backhouse 2008, p. 80.
  4. Pieter Serrien, In opstand! Geuzen in de Lage Landen, 1565-1578 (2022) 131. ISBN 9789464103182
  5. Pieter Serrien, In opstand! Geuzen in de Lage Landen, 1565-1578 (2022) 133. ISBN 9789464103182
  6. Albertus van Hulzen, De Grote Geus en het falende Driemanschap (1995) 93-94.
· · Sjabloon bewerken
Van Beeldenstorm tot Den Briel (1566–1572):Valencijn · Wattrelos · Lannoy · Oosterweel · Eerste invasie (Dalheim · Heiligerlee · Groningen · Jemmingen · Geldenaken · Eems · Loevestein)
Van Den Briel tot Spaanse Furie (1572–1576):Den Briel · Vlissingen · Rotterdam · Veere · Tweede invasie (Bergen · Saint-Ghislain · Roermond · Diest · Leuven · Mechelen · Dendermonde · Zutphen · Bredevoort · Zwolle · Kampen · Steenwijk) · Oudenaarde · Stavoren · Dokkum · Goes · Don Frederiks veldtocht (Mechelen · Diest · Roermond · Zutphen · Naarden · Geertruidenberg · Haarlem · Diemen · Alkmaar) · Vlissingen · Borsele · Haarlemmermeer · Zuiderzee · Alkmaar · Leiden · Reimerswaal · Middelburg · Derde invasie · Mookerheide · Lillo · Zoetermeer · Buren · Oudewater · Schoonhoven · Krimpen aan de Lek · Woerden · Bommenede · Zierikzee · Muiden · Aalst · Vissenaken · Maastricht · Antwerpen · Spanjaardenkasteel (Gent)
Van Pacificatie tot scheuring (1576–1578):Utrecht · Steenbergen · Breda · Amsterdam · Gembloers · Zichem · Limburg · Dalhem · Namen · Nijvel · Kampen · Rijmenam · Aarschot · Deventer
Van Unie van Utrecht tot Armada (1579–1588):Maastricht · 's-Hertogenbosch · Baasrode · Kortrijk · Delfzijl · Oldenzaal · Groningen · Mechelen · Zwolle · Hardenbergerheide · Coevorden · Halle · Steenwijk · Kamerijk · Doornik · Noordhorn · Breda · Aalst · Oudenaarde · Punta Delgada · Lochem · Antwerpen · Eindhoven · Gent · Aalst · Terborg · Antwerpen · Zutphen · Kouwensteinsedijk (Antwerpen) · Amerongen · IJsseloord · Boksum · Axel · Neuss · Rijnberk · Grave · Zutphen · Warnsveld · Venlo · Sluis · Bergen op Zoom · Grevelingen
Tien jaren (1588–1598):Zoutkamp · Breda · Steenbergen · Veldtocht van 1591 (Zutphen · Deventer · Delfzijl · Knodsenburg · Hulst · Nijmegen) · Steenwijk · Coevorden · Luxemburg · Geertruidenberg · Coevorden · Groningen · Luxemburg (Hoei) · Grol · Lierse Furie · Calais · Hulst · Veldtocht van 1597 (Turnhout · Venlo · Rijnberk · Meurs · Grol · Bredevoort · Enschede · Ootmarsum · Oldenzaal · Lingen · Rijnberk)
Van Tien jaren naar Bestand (1599–1609):Zaltbommel · Nieuwpoort · Rijnberk · Sluis · Hoogstraten · Sluis · Oostende · Spinola 1605-1606 (Oldenzaal · Lingen · Bergen op Zoom · Mülheim · Wachtendonk · Kasteel Krakau · Bredevoort · Sluis· Berkumerbrug · Grol · Rijnberk · Lochem · Grol) · Gibraltar
Twaalfjarig Bestand (1609–1621):Gulik-Kleefse Successieoorlog (Gulik) · Wezel · Antwerpen
Van Bestand tot Münster (1621–1648):Gulik · Steenbergen · Bergen op Zoom · Veluwe · Breda · Oldenzaal · Grol · Baai van Matanzas · 's-Hertogenbosch · Veluwe · Wesel · Slaak · Veldtocht langs de Maas (Venlo · Roermond · Maastricht) · Rijnberk · Maastricht · Philippine · Tienen · Schenkenschans · Breda · Venlo · Maastricht · Kallo · Duins · Hulst · Sint-Vincent · Bergen op Zoom · Sas van Gent · Hulst · Antwerpen · Venlo · Puerto de Cavite