Orthokoolzuur

Orthokoolzuur[1]
Structuurformule en molecuulmodel
Structuur van Orthokoolzuur
"balls and stick"-weergave van het molecuul
Algemeen
Molecuulformule	${\displaystyle {\ce {C(OH)4}}}$
Molmassa	80,039 g/mol
SMILES	OC(O)(O)O
CAS-nummer	463-84-3
PubChem	9547954
Wikidata	Q2491625
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Portaal    Scheikunde

Orthokoolzuur, ook wel methaantetrol, is de naam die gegeven is aan de hypothetische stof met de formule ${\displaystyle {\ce {CH4O4}}}$, of meer op de structuur gericht: ${\displaystyle {\ce {C(OH)4}}}$. Het molecuul bestaat uit een enkel koolstof-atoom met vier hydroxylgroepen. Het zou dus als een vierwaardige alcohol beschreven kunnen worden. In theorie kan de verbinding 4 protonen afstaan, wat zou leiden tot het KZA ${\displaystyle {\ce {CO4^{4-}}}}$ orthocarbonaat. Het wordt daarom ook als een oxo-zuur van koolstof beschouwd.

Orthokoolzuur is zeer instabiel. Berekeningen geven aan dat het spontaan ontleed in koolzuur en water:^[2][3]

${\displaystyle {\ce {C(OH)4\ ->\ H2CO3\ +\ H2O}}}$

Orthokoolzuur maakt deel uit van een groep carbonzuren, de orthozuren met de algemene formule${\displaystyle {\ce {RC(OH)3}}}$. De term orthozuur wordt vaak gebruikt voor dat lid van een groep oxozuren dat de meeste hydroxylgroepen bezit (en dus ook de meeste H⁺ kan afstaan).

Onderzoekers verwachten dat orthokoolzuur stabiel zal zijn bij hoge druk. Dat betekent dat het mogelijk gevormd wordt in het inwendige van de ijsreuzen, de planeten Uranus en Neptunus, waar zowel water als methaan veel voorkomen.^[4]