Algemeen circulatiemodel

Dit artikel gaat over concrete klimaatprognosemodellen. Voor de theorie van klimaatmodellen zie het artikel Klimaatmodel.
Klimaatmodellen zijn systemen met meerdere differentiaalvergelijkingen gebaseerd op enkele basiswetten uit de natuurkunde, vloeistofdynamica en chemie. Om een model te draaien verdelen wetenschappers de Aarde in een 3-dimensionaal grid. Voor elk gridpunt worden de vergelijking opgelost en de interactie met de aangrenzende gridpunten.

Een algemeen circulatiemodel (ACM) (general circulation model of GCM in het Engels), is een wiskundig klimaatmodel dat de algemene circulatie in de aardatmosfeer en de oceaan beschrijft.

Het is gebaseerd op de Navier-Stokes-vergelijkingen op een roterende bol inclusief thermodynamische termen voor enkele energiebronnen (straling, latente warmte). Deze vergelijkingen zijn de basis van complexe computerprogramma's die gebruikt worden om het globale klimaat te voorspellen, samen met vergelijkingen die ijs en het landoppervlak beschrijven. Ook worden algemene circulatiemodellen gebruikt bij het voorspellen van het weer, bij het onderzoeken van enkele aspecten in het klimaat en het maken van projecties over klimaatverandering. Het zijn computationeel zware numerieke programma's gebaseerd op de integratie van enkele vergelijkingen uit de vloeistofdynamica, chemie en soms biologie.

Wanneer een ACM uitgebreid wordt met zaken als vegetatiedynamiek wordt er meestal gesproken van een earth system model (ESM). Projecties van het toekomstige klimaat onder invloed van toenemende broeikasgassen worden over het algemeen gemaakt met een ESM, maar wetenschappers kunnen vaak ook veel leren door een simpeler ACM te gebruiken.

Zie ook

  • Earth Simulator
Bronnen, noten en/of referenties
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel General Circulation Model op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
· · Sjabloon bewerken
Algemeen:broeikasgas · klimaatverandering · klimaatcrisis · systeem Aarde · koolstofdioxide · stikstofoxiden · methaan · Most Affected People and Areas
Fenomenen:antropoceen · droogte · extreem weer · flitsdroogte · hittegolf · verwoestijning · waterschaarste · zeespiegelstijging · kantelpunten in het klimaat · klimaatvluchteling · terugtrekking van gletsjers sinds 1850 · global dimming · gat in de ozonlaag · massa-extinctie
Internationaal overleg:Akkoord van Kopenhagen · Akkoord van Parijs · Desertificatieverdrag · Europees systeem voor emissiehandel · Forests Now Declaration · Green Climate Fund · Intergovernmental Panel on Climate Change · Klimaatconferentie van Kopenhagen 2009 · Klimaatconferentie van Lima 2014 (COP-20) · Klimaatconferentie van Parijs 2015 (COP-21) · Klimaatconferentie van Marrakesh 2016 (COP-22) · Klimaatconferentie van Bonn 2017 (COP-23) · Klimaatconferentie van Katowice 2018 (COP24) · Klimaatconferentie van Madrid 2019 (COP25) · Klimaatconferentie van Glasgow 2021 (COP26) · Klimaatconferentie van Sharm-el-Sheikh 2022 (COP27) · Klimaatconferentie van Dubai (COP28) · Klimaatverdrag (UNFCCC) · Kyoto-protocol
Maatregelen:bebossing · BECCS · CO2-afvang en -opslag · CO2-belasting · duurzame ontwikkeling · emissiehandel · energiebesparing · energietransitie · Europese klimaatwet · geo-engineering · Green New Deal · kerosinetaks · klimaatadaptatie · klimaatmitigatie · klimaatneutraal · klimaatrechtspraak · klimaatwet · koolstofput · zonnestralingsbeheer
Metingen:Hockeystickcurve · Keelingcurve · Mauna Loa Observatorium · Ny-Ålesund · State of the Climate · Temperatuurstijging in het noordpoolgebied · Wereld Meteorologische Organisatie
Onderzoek:Algemeen circulatiemodel (ACM, GCM) · Climate Change Performance Index · Climate Action Tracker · Gaia-hypothese · IPCC-rapport 2014 · Lijst van klimaatwetenschappers · Planetaire grenzen · RCP scenario's · Stern Review · Tellus Institute
Overheidsprogramma's:Deltaprogramma · Energieakkoord voor duurzame groei · Energiebox · Europese Green Deal · Green New Deal · klimaatbos · klimaatnoodtoestand · Nationaal emissieplafond · Nederlandse Emissieautoriteit · Sigmaplan
Opinie en controverse:Climategate · Controverse over de opwarming van de Aarde · Koch Industries
Sociale actie & media:An Inconvenient Truth · Dikketruiendag en Warmetruiendag · Earth Hour · Earth Overshoot Day · Energy Survival · Klimaatactivist in de politiek (boek) · Klimaatrechtvaardigheid · Klimaatvisualisatie · Live Earth · pooljaar (2007-2009) · Vleesloze dag · Klimaatbeweging · Schoolstaking voor het klimaat · Greta Thunberg · Anuna De Wever · Het Klimaatboek · Extinction Rebellion · Grootouders voor het Klimaat