Vedanta

Honen sailekoa:
Hinduismoa
Jatorria
  • Hindu
  • Historia
  • Indus haraneko kultura
  • Vedismo
  • Erlijio Dravidiarra
  • Śramaṇa
  • Indiako erlijio tribalak
Ohiturak
Tradizio nagusiak
  • Shivaismo
  • Shaktismo
  • Smartismo
  • Vishnuismo
Jainko/Jainkosak
Tri-murti
  • Brahma
  • Vishnu
  • Shiva
Tridevi
  • Sarasvati
  • Lakshmi
  • Parvati
Devas / Devis
Vedismoa:
  • Agni
  • Ashvins
  • Chandra
  • Indra
  • Prajapati
  • Pushan
  • Rudra
  • Surya
  • Ushas
  • Varuna
  • Vayu
Post-Vedismoa:
Mundu ikuspegia
Ontologia
  • Tattva
  • Tanmatras
  • Panchikarana
  • Pancha Bhoota
  • Guna
Parabrahman edo Errealitate gorena
Jainkoa
  • Ishvara
  • Jainkoa Hinduismoan
  • Jainkoa eta generoa Hinduismoan
Purusartha edo Bizitzaren esanahia
Bizitzako faseak
  • Brahmacarya
  • Grihastha
  • Vanaprastha
  • Sannyasa
Trimarga edo Hiru yogak
  • Bhakti yoga
  • Jnana yoga
  • Karma yoga
Mokṣa-rekin erlazionaturiko kontzeptuak:
Gogoa
  • Atman
  • Anatman
  • Sarira Traya
  • Antahkarana
  • Prajna
  • Ananda
  • Viveka
  • Vairagya
  • Samatva
  • Dama
  • Uparati
  • Titiksha
  • Shraddha
  • Samadhana
  • Arishadvargas
  • Ahamkara
Etika
  • Niti sastra
  • Yamas
  • Niyama
  • Ahimsa
  • Achourya
  • Aparigraha
  • Brahmacarya
  • Satya
  • Dama
  • Daya
  • Akrodha
  • Arjava
  • Santosha
  • Tapas (hinduismoa)
  • Svādhyāya
  • Shaucha
  • Mitahara
  • Dāna
  • Śāstra pramāṇam
Epistemologia
  • Pratyaksha
  • Anumana
  • Upamana
  • Arthapatti
  • Anupalabdi
  • Shabda
Praktikak
Gurtza, sakrifizioa eta karitatea
  • Puja
  • Arti
  • Prarthana
  • Śrauta
  • Temploa
  • Murti
  • Bhakti
  • Japa
  • Bhajan
  • Kirtan
  • Yajna
  • Homa
  • Tarpana
  • Vrata
  • Prāyaścitta
  • Tirtha
  • Yatra
  • Tirthadana
  • Matha
  • Nritta-Nritya
  • Dāna
  • Seva
  • Tapas (Hinduismoa)
  • Dhyāna
  • Samādhāna
  • Nididhyāsana
  • Sadhu
  • Yogi
  • Yogini
  • Asana
  • Sadhana
  • Hatha yoga
  • Jnana yoga
  • Bhakti yoga
  • Karma yoga
  • Raja yoga
  • Kundalini Yoga
  • Bharatanatyam
  • Kathak
  • Kathakali
  • Kuchipudi
  • Manipuri dantza
  • Mohiniyattam
  • Odissi
  • Sattriya
  • Bhagavata Mela
  • Yakshagana
  • Dandiya Raas
  • Musika karnatikoa
  • Pandav Lila
Iragate-ohikune
  • Garbhadhana
  • Pumsavana
  • Simantonayana
  • Jatakarma
  • Namakarana
  • Nishkramana
  • Annaprashana
  • Chudakarana
  • Karnavedha
  • Vidyarambha
  • Upanayana
  • Keshanta
  • Ritushuddhi
  • Samavartana
  • Vivaha
  • Antyeshti
Jaialdiak
  • Diwali
  • Holi
  • Shivaratri
  • Navaratri
    • Durga Puja
    • Ramlila
    • Vijayadashami
  • Raksha Bandhan
  • Ganesh Chaturthi
  • Vasant Panchami
  • Rama Navami
  • Janmashtami
  • Onam
  • Makar Sankranti
  • Kumbha Mela
  • Pongal
  • Ugadi
  • Vaisakhi
    • Bihu
    • Puthandu
    • Vishu
  • Ratha Yatra
Astika
  • Samkhya
  • Yoga
  • Nyaya
  • Vaisheshika
  • Mimamsa
  • Vedanta
    • Advaita
    • Dvaita
    • Vishishtadvaita
    • Achintya Bheda Abheda
    • Shuddhadvaita
    • Dvaitadvaita
    • Akshar-Purushottam Darshan
Beste eskolak
  • Saiva
    • Kapalika
    • Pasupata
    • Pratyabhijna
  • Vaishnava
    • Pancharatra
  • Charvaka
Guru, santu eta filosofoak
Erdi-aroko India
  • Abhinavagupta
  • Adi Shankara
  • Akka Mahadevi
  • Allama Prabhu
  • Alvars
  • Basava
  • Chaitanya
  • Chakradhara
  • Chāngadeva
  • Dadu Dayal
  • Eknath
  • Gangesha Upadhyaya
  • Gaudapada
  • Gorakshanatha
  • Haridasa Thakur
  • Harivansh
  • Jagannatha Dasa
  • Jayanta Bhatta
  • Jayatīrtha
  • Jiva Goswami
  • Jñāneśvara
  • Kabir
  • Kanaka Dasa
  • Kumārila Bhaṭṭa
  • Madhusūdana
  • Madhva
  • Matsyendranatha
  • Morya Gosavi
  • Mukundarāja
  • Namadeva
  • Narahari Tirtha
  • Nrusinha Saraswatī
  • Nayanars
  • Nimbarka
  • Prabhākara
  • Purandara Dasa
  • Raghavendra Swami
  • Raghunatha Siromani
  • Raghuttama Tirtha
  • Ram Charan
  • Ramananda
  • Ramanuja
  • Ramprasad Sen
  • Ravidas
  • Rupa Goswami
  • Samarth Ramdas
  • Sankardev
  • Satyanatha Tirtha
  • Siddheshwar
  • Sripada Srivallabha
  • Sripadaraja
  • Surdas
  • Swaminarayan
  • Śyāma Śastri
  • Tukaram
  • Tulsidas
  • Tyagaraja
  • Vācaspati Miśra
  • Vadiraja Tirtha
  • Vallabha
  • Valluvar
  • Vedanta Desika
  • Vidyaranya
  • Vyasaraja
Aro Modernoa
  • Aurobindo
  • Bhaktivinoda Thakur
  • Chinmayananda
  • Dayananda Saraswati
  • Jaggi Vasudev
  • Krishnananda Saraswati
  • Mahavatar Babaji
  • Mahesh Yogi
  • Narayana Guru
  • Nigamananda
  • Nisargadatta Maharaj
  • Prabhupada
  • Radhakrishnan
  • R. D. Ranade
  • Ramakrishna
  • Ramana Maharshi
  • Sai Baba
  • Sarasvati
  • Satyadhyana Tirtha
  • Siddharameshwar Maharaj
  • Sivananda
  • Swami Rama Tirtha
  • Swami Ramdas
  • Swami Samarth
  • Swami Shraddhanand
  • Tibbetibaba
  • Trailanga
  • U. G. Krishnamurti
  • Upasni Maharaj
  • Vivekananda
  • Yogananda
Hindu testuak
Śāstra pramāṇam
  • Śruti
  • Smṛti
  • Ācāra
  • Ātmatuṣṭi
Hindu testuak
  • Hindu testuen kronologia
Sailkapenak
Upanishads
Rigveda:
  • Aitareya
  • Kaushitaki
Yajurveda:
  • Brihadaranyaka
  • Isha
  • Taittiriya
  • Katha
  • Shvetashvatara
  • Maitri
Samaveda:
  • Chandogya
  • Kena
Atharvaveda:
  • Mundaka
  • Mandukya
  • Prashna
Vedangas
  • Shiksha
  • Chandas
  • Vyakarana
  • Nirukta
  • Kalpa
  • Jyotisha
Eskriturak
Hindu eskriturak
  • Vishnu Purana
  • Bhagavata Purana
  • Devi Bhagavata Purana
  • Nāradeya Purana
  • Vāmana Purana
  • Matsya Purana
  • Garuda Purana
  • Brahma Purana
  • Brahmānda Purana
  • Brahma Vaivarta Purana
  • Bhavishya Purana
  • Padma Purana
  • Agni Purana
  • Shiva Purana
  • Linga Purana
  • Kūrma Purana
  • Skanda Purana
  • Varaha Purana
  • Mārkandeya Purana
Itihasas
Upaveda
  • Ayurveda
  • Dhanurveda
  • Gandharvaveda
  • Sthapatyaveda
Shastras, sutras, eta samhitas
  • Dharma Shastra
  • Artha Śastra
  • Shilpa Shastra
  • Kamasutra
  • Brahma Sutras
  • Samkhya Sutras
  • Mimamsa Sutras
  • Nyāya Sūtras
  • Vaiśeṣika Sūtra
  • Yoga Sutras
  • Pramana Sutras
  • Charaka Samhita
  • Sushruta Samhita
  • Natya Shastra
  • Panchatantra
  • Divya Prabandha
  • Tirumurai
  • Ramcharitmanas
  • Yoga Vasistha
  • Swara yoga
  • Panchadasi
Stotra eta Stutis
  • Kanakadhāra Stotram
  • Shiva Stuti
  • Vayu Stuti
Tamil literatura
  • Tirumurai
  • Divya Prabandham
  • Tirumurukāṟṟuppaṭai
  • Thiruppugal
  • Tirukkural
  • Kamba Ramayanam
  • Five Great Epics
  • Eighteen Greater Texts
  • Eighteen Lesser Texts
  • Aathichoodi
  • Iraiyanar Akapporul
  • Abhirami Anthadhi
  • Thiruvilaiyadal Puranam
  • Vinayagar Agaval
Gizartea
Lau varnak:
  • Brahman (kasta)
  • Kshatriya
  • Vaishya
  • Shudra
Varna gabeak:
Varna-rekin erlazionaturiko kontzeptuak:
  • Jati
Erlazionaturiko kontzeptuak:
  • Persecution
  • Nationalism
  • Hindutva
  • Organisations
  • Reform movements
Besteak
Hinduismoa herrialdeka
  • Baliko hinduismoa
Hindu kultura
Hinduismoa eta beste erlijioak
  • Jainismo eta Hinduismoa / eta Budismoa / eta Sikhismoa / eta Judaismoa / eta Kristautasuna / eta Islama

  • Kritika
  • Glosarioa
  • Kronologia
  • Txantiloi:Portal-inline
  • i
  • e
  • a

Vedanta brahmanismoaren sei eskola nagusietako bat da, gehienbat Upanishadetan oinarritzen dena. Barne-eskolen artean aipatzekoak dira Sankararen (K.o. 788-820) eskola ez dualista (advaita), espirituaren askatasuna Brahmaren ezagutzaren bidez lor daitekeela dioena; Ramanujaren (1017-1137) eskola ez dualista, debozioa salbabide gisa proposatzen zuena, eta Madhvaren (1197-1276) Vedanta dualista, mundua, arimak eta Jainkoa beti bereizirik dauden izakiak direla dioena. Eskola horiek guztiek badituzte, hala ere, zenbait sineste guztientzat berdinak direnak: nortasunaren (samsara) transmigrazioa; pizkundearen zirkuluari ihes egin nahia; Vedaren nagusitasuna; Brahmanaren munduaren kausa materiala eta instrumentala biak batera direla; nortasuna dela bakoitzaren egintzen eragilea eta haien ondorioen pairatzaile edo hartzailea. Vedanta tradizio bizia da oraindik ere, eta eragin handia du Indiako kulturan eta erlijioan. Garrantzi handiko Vedantaren jarraitzaile eta pentsalari modernoak izan dira Swami Vivekananda, Aurobindo Ghose eta Sarvepalli Radhakrisnan.

Erreferentziak

  • Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q2512051
  • Commonscat Multimedia: Vedanta / Q2512051

  • Identifikadoreak
  • BNE: XX533432
  • BNF: 11933773b (data)
  • LCCN: sh85142463
  • NDL: 00560572
  • NKC: ph116671
  • Hiztegiak eta entziklopediak
  • Britannica: url
  • Wd Datuak: Q2512051
  • Commonscat Multimedia: Vedanta / Q2512051