Knut Hamsun

Knut Hamsun
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Knut Pedersen Hamsun
Jaiotza	Vågå eta Lom, 1859ko abuztuaren 4a
Herrialdea	Norvegia
Heriotza	Grimstad, 1952ko otsailaren 19a (92 urte)
Hobiratze lekua	Nørholm ^(en)
Familia
Ezkontidea(k)	Bergljot Bech ^(en) (1898ko maiatzaren 13a - 1906) Marie Hamsun ^(en) (1909 - 1952ko otsailaren 19a)
Seme-alabak	ikusi Arild Hamsun Ellinor Hamsun Tore Hamsun ^(en) Victoria Hamsun Charlesson ^(en)
Hezkuntza
Hizkuntzak	norvegiera daniera
Jarduerak
Jarduerak	idazlea, poeta, eleberrigilea, antzerkigilea, kritikaria eta idazlea
Lan nabarmenak	ikusi Hunger ^(en) Growth of the Soil ^(en)
Jasotako sariak	ikusi Literaturako Nobel Saria (1920) Goethe Medal for Art and Science
Influentziak	Arthur Schopenhauer, Bjørnstjerne Bjørnson, Lord Byron, August Strindberg, Friedrich Nietzsche eta Fiodor Dostoievski
Mugimendua	neo-romanticism ^(en)
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa	Nasjonal Samling ^(en)

hamsunsenteret.no… eta hamsunsenteret.no…

Knut Hamsun, Knut Pedersen jaioa, (Vågå, 1859ko abuztuaren 4a – Grimstad, 1952ko otsailaren 19a) norvegiar eleberrigilea izan zen. Haurtzaro latza izan ondoren, lanbide askotan aritu zen, Norvegia osoan zehar. Bi aldiz emigratu behar izan zuen Ameriketara. Kopenhagen bizi zela, Sult (1890, Gosea, J.M. Mendizabalek euskarara itzulia) eleberri autobiografikoa argitaratu zuen. Norvegiako literaturan benetako iraultza ekarri zuen eleberri arrakastatsu horrek; obra horretan Hamsunek bere poetika erakutsi zuen: gizartearen deskribatze-molde errealistaren gaitzespena eta arimaren bizitza, inkontzientearen, ametsaren eta misterioaren goresmena. Nietzsche, Strindberg, Byron eta Dostoievskiren eragina izan zuen, eta izadira itzultze erromantikoa eta menturazko bizitza laudatu zituen bere eleberrietan: Mysterier (1892, Misterioak), Pan (1894), Victoria (1898). 1904an Bihotz basatia izeneko poema-bilduma argitaratu zuen. Nekazari-zibilizazioaren suntsipenak sorturiko sentimena islatu zuen bere obra nagusian: Markens grøde (1917, Lurrak emandako uzta). Sentipen primitiboak mugitzen duen arlote librea gai hartuta, trilogia bat idatzi zuen: Arloteak (1927), Augusto (1930) eta Bizitza aurrera doa (1933). Bere ideiek nazionalsozialismoa onartzera eraman zuten, 1930etik aurrera, eta Quislingen gobernuaren eta Norvegian sartuak ziren alemaniarren alde egin zuen. Gerra amaiturik, traizioagatik epaitu zuten, eta, haren adina zela eta, hiru urtez (1945-1948) eritegi batean sartu. Bertan eguneroko bat idatzi zuen: Belarra hazten den bideetan zehar (1949).

1920an Literaturako Nobel Saria jaso zuen.

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo estekak

Autoritate kontrola	Wikimedia proiektuak Datuak: Q40826 Multimedia: Knut Hamsun / Q40826 Identifikadoreak WorldCat VIAF: 59083692 ISNI: 0000000121347845 BNE: XX1721404 BNF: 11906822t (data) BNC: 000043124 CANTIC: a11410188 GND: 118545515 LCCN: n79089334 NDL: 00442349 NKC: jn20000602790 NLA: 35167436 BER: 000117180 CiNii: DA03369630 SNAC: w64b3d3z SUDOC: 026913852 BIBSYS: 90052521 UB: a1280175 ICCU: CFIV004974 Open Library: OL41785A KulturNav: id Hiztegiak eta entziklopediak Lur: 02645/eu_h_0337/h0337 Britannica: url Bilduma digitalak Gutenberg proiektua: 2376

Autoritate kontrola

Wikimedia proiektuak
Datuak: Q40826
Multimedia: Knut Hamsun / Q40826

Identifikadoreak
WorldCat
VIAF: 59083692
ISNI: 0000000121347845
BNE: XX1721404
BNF: 11906822t (data)
BNC: 000043124
CANTIC: a11410188
GND: 118545515
LCCN: n79089334
NDL: 00442349
NKC: jn20000602790
NLA: 35167436
BER: 000117180
CiNii: DA03369630
SNAC: w64b3d3z
SUDOC: 026913852
BIBSYS: 90052521
UB: a1280175
ICCU: CFIV004974
Open Library: OL41785A
KulturNav: id
Hiztegiak eta entziklopediak
Lur: 02645/eu_h_0337/h0337
Britannica: url
Bilduma digitalak
Gutenberg proiektua: 2376

Datuak: Q40826
Multimedia: Knut Hamsun / Q40826

i e a Literaturako Nobel Saridunak
1901–1925	Sully Prudhomme (1901) • Theodor Mommsen (1902) • Bjørnstjerne Bjørnson (1903) • Frédéric Mistral / José Echegaray (1904) • Henryk Sienkiewicz (1905) • Giosuè Carducci (1906) • Rudyard Kipling (1907) • Rudolf Eucken (1908) • Selma Lagerlöf (1909) • Paul Heyse (1910) • Maurice Maeterlinck (1911) • Gerhart Hauptmann (1912) • Rabindranath Tagore (1913) • Romain Rolland (1915) • Verner von Heidenstam (1916) • Karl Gjellerup / Henrik Pontoppidan (1917) • Carl Spitteler (1919) • Knut Hamsun (1920) • Anatole France (1921) • Jacinto Benavente (1922)• W. B. Yeats (1923) • Władysław Reymont (1924) • George Bernard Shaw (1925)
1926–1950	Grazia Deledda (1926) • Henri Bergson (1927) • Sigrid Undset (1928) • Thomas Mann (1929) • Sinclair Lewis (1930) • Erik Axel Karlfeldt (1931) • John Galsworthy (1932) • Ivan Bunin (1933) • Luigi Pirandello (1934) • Eugene O'Neill (1936) • Roger Martin du Gard (1937) • Pearl S. Buck (1938) • Frans Eemil Sillanpää (1939) • Johannes Vilhelm Jensen (1944) • Gabriela Mistral (1945) • Hermann Hesse (1946) • André Gide (1947) • T. S. Eliot (1948) • William Faulkner (1949) • Bertrand Russell (1950)
1951–1975	Pär Lagerkvist (1951) • François Mauriac (1952) • Winston Churchill (1953) • Ernest Hemingway (1954) • Halldór Laxness (1955) • Juan Ramón Jiménez (1956) • Albert Camus (1957) • Boris Pasternak (1958) • Salvatore Quasimodo (1959) • Saint-John Perse (1960) • Ivo Andritx (1961) • John Steinbeck (1962) • Giorgos Seferis (1963) • Jean-Paul Sartre (sariari uko egin zion) (1964) • Mikhail Xolokhov (1965) • Shmuel Yosef Agnon / Nelly Sachs (1966) • Miguel Ángel Asturias (1967) • Yasunari Kawabata (1968) • Samuel Beckett (1969) • Aleksandr Solzhenitsin (1970) • Pablo Neruda (1971) • Heinrich Böll (1972) • Patrick White (1973) • Eyvind Johnson / Harry Martinson (1974) • Eugenio Montale (1975)
1976–2000	Saul Bellow (1976) • Vicente Aleixandre (1977) • Isaac Bashevis Singer (1978) • Odysseas Elytis (1979) • Czesław Miłosz (1980) • Elias Canetti (1981) • Gabriel García Márquez (1982) • William Golding (1983) • Jaroslav Seifert (1984) • Claude Simon (1985) • Wole Soyinka (1986) • Joseph Brodsky (1987) • Nagib Mahfuz (1988) • Camilo José Cela (1989) • Octavio Paz (1990) • Nadine Gordimer (1991) • Derek Walcott (1992) • Toni Morrison (1993)• Kenzaburō Ōe (1994) • Seamus Heaney (1995) • Wisława Szymborska (1996) • Dario Fo (1997) • José Saramago (1998)• Günter Grass (1999) • Gao Xingjian (2000)
2001–egun	V. S. Naipaul (2001) • Imre Kertész (2002) • J. M. Coetzee (2003) • Elfriede Jelinek (2004) • Harold Pinter (2005) • Orhan Pamuk (2006) Doris Lessing (2007) • J. M. G. Le Clézio (2008) • Herta Müller (2009) • Mario Vargas Llosa (2010) • Tomas Tranströmer (2011) Mo Yan (2012) • Alice Munro (2013) • Patrick Modiano (2014) • Svetlana Aleksievitx (2015) • Bob Dylan (2016) • Kazuo Ishiguro (2017) • Olga Tokarczuk (2018) • Peter Handke (2019) • Louise Glück (2020) • Abdulrazak Gurnah (2021) • Annie Ernaux (2022) • Jon Fosse (2023)
1: Ez zuten eman